Choć strony sejmowe jeszcze nie wyświetlają dokładne rezultatów prac posłów na ostatnim posiedzeniu Sejmu RP obecnej kadencji, dostępne są już stenogramy z posiedzenia. O ile zatem nie wydarzy się coś niespodziewanego, co mogłoby spowodować, że Pan Prezydent nie podpisze przekazanych mu ustaw, można z tego miejsca ogłosić dosyć istotne i ciekawe zmiany w prawie rynku kapitałowego.
Pierwsza z nich, anonsowana na tym blogu (link), dotyczy funduszy inwestycyjnych, a konkretnie nowego podziału funduszy inwestycyjnych zamkniętych - na publiczne i niepubliczne. Ustawa została uchwalona w dniu 31 sierpnia 2011 r. praktycznie w kształcie zaproponowanym przez Ministerstwo Finansów. Senat zgłosił jedynie poprawki o charakterze redakcyjnym, które zostały w całości zaakceptowane przez Sejm. Pozostaje jedynie oczekiwać na podpis Prezydenta, publikację i mamy małą rewolucję w prawie funduszy inwestycyjnych.
Druga ustawa z interesującego nas zakresu tematycznego to nowelizacja ustawy o obrocie instrumentami finansowymi (Ustawa), przewidująca wprowadzenie do polskiego systemu prawnego tzw. konta OMNIBUS. Została ona uchwalona w dniu 18 sierpnia 2011 r., a znana powszechnie instytucja konta OMNIBUS zyskała polską nawę w postaci "zbiorczego rachunku papierów wartościowych". Zgodnie z dodawanym do Ustawy art. 8a rachunek zbiorczy pozwala na rejestrowanie zdematerializowanych papierów wartościowych nienależące do osób, dla których rachunek ten jest prowadzony, ale należące do innej osoby lub osób. Rachunki OMIBUS wykorzystywane są przy stosowaniu szeroko rozpowszechnionej w wielu krajach UE instytucji powiernictwa. Konstrukcja powiernictwa zakłada występowanie w ramach stosunku prawnego, którego przedmiotem jest prawo własności papierów wartościowych (lub innych instrumentów finansowych) dwóch rodzajów podmiotów – „legal owner” oraz „beneficial owner”. Legal owner to podmiot (w naszym przypadku będzie to broker prowadzący rachunek OMNIBUS, na którym zapisane są instrumenty wielu inwestorów) będący rzeczywistym właścicielem np. papierów wartościowych, widocznym np. dla spółki jako akcjonariusz. Benenficial owner to osoba, którą wiąże z powiernikiem umowa (zazwyczaj cywilnoprawna) określająca zasady nabywania i zbywania przez brokera instrumentów finansowych oraz wykonywania z nich praw majątkowych i korporacyjnych. W Polsce konto OMNIBUS dostępne będzie, zgodnie z art. 8a ust. 2 Ustawy, w zasadzie jedynie dla zagranicznych firm inwestycyjnych oraz zagranicznych odpowiedników polskiego KDPW. Niewątpliwie wprowadzenie konta OMNIBUS do polskich przepisów jest krokiem naprzód w kierunku "ucywilizowania" naszego rynku - pozwoli bowiem zagranicznym inwestorom na swobodniejsze lokowanie kapitału w polskie instrumenty, w zasadzie w taki sam sposób, jak na swoim macierzystym rynku. Wystarczy bowiem, że zagraniczny broker będzie posiadał zbiorczy rachunek u polskiego brokera i wszystkie operacje będą mogły odbywać się błyskawicznie oraz w majestacie prawa.